آیا تا‌به‌حال شده است وسط تماشای فیلم موردعلاقه‌تان یا مشغول کار مهمی روی لپتاپ باشید و ناگهان دستگاه کُند شود یا هنگ کند؟ در چنین لحظاتی شاید ندانید مشکل دقیقاً کجاست، ولی واقعیت این است که رم (RAM) و هارد (Hard Disk) نقش کلیدی در سرعت و عملکرد سیستم شما دارند. تفاوت رم و هارد چیست؟ رم مثل یک میز کار پر از پرونده‌ها و ابزارهای دم‌دستی است که پردازنده، همه‌چیز را روی آن می‌چیند تا سریع به آن‌ها دسترسی داشته باشد. در مقابل، هارد مثل انبار بزرگی عمل می‌کند که کلیه فایل‌ها و برنامه‌هایتان را برای مدت طولانی نگهداری می‌کند.
در این مقاله قصد داریم تفاوت رم و هارد را بررسی کنیم تا هنگام خرید لپتاپ یا کامپیوتر جدید، با خیالی آسوده‌تر و دید بازتری سراغ انتخاب بهترین گزینه برای نیازهای خود بروید.
تفاوت رم و هارد
این دو قطعه به‌طور متفاوت عمل می‌کنند و هرکدام وظایف خاص خود را در سیستم دارند. برای بررسی تفاوت رم و هارد، ایتدا باید به صورت جداگانه بدانید کار هر کدام چیست.
رم چیست؟ حافظه موقت کامپیوتر و لپتاپ
RAM که کوتاه‌شده Random Access Memory است، یک حافظه‌ی موقتی در رایانه به شمار می‌آید. این حافظه به پردازنده اجازه می‌دهد تا بدون توجه به مکان داده، با سرعت بالایی به آن دسترسی پیدا کند. از آن‌جا که رم نوعی حافظه فرّار است، با قطع برق، داده‌های ذخیره‌شده در آن پاک می‌شوند. RAM از تراشه‌های نیمه‌هادی ساخته شده و بخشی حیاتی برای اجرای همزمان چند برنامه روی لپتاپ یا کامپیوتر است. هرچه حجم رم کامپیوتر بیشتر باشد، دستگاه روان‌تر عمل می‌کند و پردازش سریع‌تری دارد. در نتیجه، سرعت سیستم بالاتر می‌رود. دو نوع اصلی برای حافظه رم وجود دارد که به این شرح هستند:
- SRAM: رم استاتیک. از ترانزیستورها و خازن‌ها برای ذخیره اطلاعات استفاده می‌کند.
- DRAM: رم پویا یا داینامیک. از مدار دیجیتال (فلیپ فلاپ) برای ذخیره داده ها به شکل ارقام باینری استفاده می کند.
ازآنجایی‌که CPU یک کامپیوتر یا لپتاپ مستقیما به همه سلول‌های حافظه رم دسترسی دارد، سرعت خواندن و نوشتن روی RAM بسیار بالا است.
یکی دیگر از سوالات رایج در مورد حافظه سیستم، تفاوت رم و رام است. در حالی که رم حافظه‌ای موقت برای پردازش داده‌ها است، رام یک نوع حافظه دائمی است که برای ذخیره‌سازی اطلاعات در طولانی‌مدت استفاده می‌شود.
هارد دیسک چیست؟ حافظه بلندمدت در دستگاه‌های دیجیتال
اچ اچ دی (HDD) مخفف Hard Disc Drive یک نوع حافظه غیرفرار و داخلی است که اطلاعات را به‌طور بلندمدت در کامپیوتر و لپتاپ ذخیره می‌کند؛ بنابراین فایل‌ها، برنامه‌ها، تصاویر، ویدیوها و سایر اطلاعات مهم به‌صورت دائمی در هارد دیسک ذخیر می‌شوند و با خاموش شدن دستگاه، این اطلاعات از بین نخواهند رفت. به‌دلیل اینکه هارددیسک یک نوع حافظه داخلی است، ازاین‌رو CPU کامپیوتر یا لپتاپ، امکان دسترسی مستقیم و سریع به آن را ندارد؛ درواقع داده‌های موجود در هارد دیسک ابتدا روی رم کپی می‌شود و سپس در دسترس CPU قرار می‌گیرد.
در HDD، داده‌ها با استفاده از میدان مغناطیسی ذخیره می‌شوند. امروزه علاوه‌بر HDD، از حافظه SSD نیز برای حافظه داخلی استفاده می‌شود. مزیت SSDها نسبت به HDD، سرعت بسیار بالاتر انتقال داده در آن است که باعث می‌شود سرعت بالاتری را هنگام استفاده از رایانه یا لپتاپ احساس کنید.
برای ذخیره‌سازی اطلاعات، تفاوت هارد اینترنال و اکسترنال بسیار مهم است؛ هارد اینترنال به‌طور دائمی در داخل کامپیوتر نصب می‌شود، در حالی که هارد اکسترنال به راحتی قابل حمل و اتصال به سیستم‌های مختلف است. پیشنهاد می‌کنیم مقاله تفاوت هارد اینترنال و اکسترنال را بخوانید.
بررسی تفاوت حافظه کامپیوتر (RAM) و هارد دیسک (Hard Disk)
حالا که با معنی و مفهوم RAM و Hard Disk آشنا شدیم، در این بخش به بررسی تفاوت رم و هارد کامپیوتر و لپ تاپ در قالب یک جدول می‌پردازیم:
| ویژگی | RAM | HDD |
| نوع حافظه | حافظه اصلی یا حافظه اولیه دستگاه | حافظه داخلی یا حافظه ثانویه دستگاه |
| سرعت دسترسی | هر ناحیه حافظه RAM با سرعت یکسان قابل دسترسی است | سرعت دسترسی به قسمت‌های مختلف HDD، متفاوت است |
| مدت‌زمان ذخیره ماندن اطلاعات | اطلاعات به‌صورت موقت روی حافظه رم ذخیره می‌شوند | اطلاعات به‌صورت دائمی روی هارد دیسک ذخیره می‌شوند |
| دسترسی CPU | پردازنده به‌صورت مستقیم به اطلاعات روی رم دسترسی دارد | اطلاعات موجود در هارد دیسک ابتدا باید بهرم انتقال پیدا کند و سپس در دسترس پردازنده قرار بگیرد |
| فرار یا غیرفرار بودن نوع حافظه | RAM یک حافظه فرار است. یک منبع تغذیه ثابت برای حفظ محتویات رم، مورد نیاز است | HDD یک حافظه غیر فرار است. برای حفظ محتویات هارد دیسک نیازی به وصل بودن منبع تغذیه ثابت نیست |
| ظرفیت رم | ظرفیت ذخیره‌سازی کمتری نسبت‌به هارد دیسک دارد – بازه بین از ۱ گیگابایت تا ۶۴ گیگابایت | ظرفیت ذخیره‌سازی داده در HDD نسبت به رم بسیار بالاتر است – بازه بین ۱۲۸ گیگابایت تا ۴ ترابایت |
| هزینه | هزینه خرید RAM معمولا گران‌قیمت‌تر از هارد دیسک است | هزینه خرید هارد دیسک ارزان‌تر از رم است |
| تاثیر بر عملکرد دستگاه | اگر حافظه رم کم یا ناکافی باشد، دستگاه به‌صورت کند عمل می‌کند. | اندازه هارد دیسک، نسبت‌به رم، تاثیر بسزایی در سرعت دستگاه ندارد |
| اندازه | رم‌ها، دستگاه کوچک‌تری نسبت‌به هارد دیسک هستند | هار دیسک‌ها، دستگاه بزرگ‌تری نسبت به رم هستند |
اگر از عملکرد کند سیستم خود رنج می‌برید، ممکن است علائم خرابی هارد اس اس دی را تجربه کنید. توجه به این علائم می‌تواند به شما کمک کند تا قبل از آسیب جدی، هارد خود را بررسی و تعویض کنید.
توجه‌به تفاوت رم و هارد؛ نکته‌ای مهم هنگام خرید لپتاپ و کامپیوتر
آشنایی با تفاوت رم و هارد، به شما کمک می‌کند تا هنگام خرید رایانه، سخت‌افزار موردنیاز خود را به‌درستی انتخاب کنید. درواقع شما برای اجرای سریع‌تر و کارآمدتر برنامه‌ها روی دستگاه خود، نیاز به ظرفیت حافظه رم کافی خواهید داشت. ازطرفی اندازه ظرفیت هارد دیسک روی سرعت اجرای برنامه‌ها تاثیر بسزایی ندارد؛ ولی هرچه ظرفیت هارد دیسک بیشتر باشد، امکان ذخیره اطلاعات و نصب برنامه‌های بیشتری را روی دستگاه خواهد داشت.
اگر برای ذخیره اطلاعات خود نیاز به فضای بیشتری نسبت‌به فضای هارد دیسک دستگاه خود دارید، فروشگاه اینترنتی معتبر آرتمیس انواع هارد اکسترنال با کیفیت را عرضه می‌کند. کافی است از قسمت «هارد اکسترنال» در منوی همین صفحه، قیمت و ویژگی آن‌ها را مقایسه کنید.
